Geschiedenis

Op 22 januari 2017 is Park Oosterspoorbaan feestelijk geopend. Een verbinding tussen de binnenstad van Utrecht en het Kromme Rijngebied. 

Op 15 juli 2020 is het laatste deel tussen de Maliesingel en de Abstederdijk in gebruik genomen. De groene verbinding tussen stad en land is nu compleet.

In november 2024 is er na ruim tien jaar tijd met doorzettingsvermogen en enthousiasme een  prachtig park ontstaan. Een park waar veel Utrechters elke dag van genieten. De Stichting Oosterspoorbaan heeft zijn functie vervuld en is opgeheven.

 

De oude spoorlijn

Eind 2012 is het zuidelijk deel van de Oosterspoorbaan in Utrecht buiten gebruik gesteld. Het eindpunt ligt nu bij het Spoorwegmuseum. De lijn liep door tot voorbij de Koningsweg en sloot aan op de spoorlijnen naar Den Bosch en Arnhem. Vanwege de spoorverbreding daar, maar vooral door de aanleg van de tramlijn naar De Uithof, is de weinig gebruikte spoortak buiten gebruik gesteld.

De Oosterspoorweg is in 1874 aangelegd als verbinding tussen Utrecht en Hilversum. Het was een zijtak van de spoorlijn Amsterdam-Zutphen van de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM). Na station Utrecht Maliebaan liep de lijn door naar het zuiden tot het overstapstation Lunetten (dat geen uitgang had!). Daar konden reizigers de trein van concurrent Staatsspoorwegen richting Den Bosch nemen. Vóór station Maliebaan was er nog een halte Biltstraat. Die werd in de praktijk vaker gebruikt dan het grootse maar achteraf gelegen Maliebaanstation.

In 1921 kreeg de Oosterspoorweg bij Blauwkapel een verbinding met Utrecht Centraal. Reizigers kunnen sindsdien vanaf CS naar Hilversum. De tak naar het Maliebaanstation verloor z’n belang en in 1939 reed de laatste reizigerstrein. In de Tweede Wereldoorlog werden Utrechtse joden in het Maliebaanstation op transport gezet door de bezetters. Het Spoorwegmuseum betrok in 1954 het verlaten stationsgebouw. Bij het nieuwe IBB-complex werden in 1972 een spoorviaduct over de Venuslaan en een nieuwe brug over de Kromme Rijn aangelegd.

Uithoflijn

De belangrijkste reden om in 2012 het zuidelijk deel van de Oosterspoorbaan af te sluiten was de aanleg van de tramlijn tussen Utrecht Centraal en universiteitscampus De Uithof. Het zou onpraktisch en kostbaar zijn als de tramlijn de oude spoorlijn moest kruisen.

Over deze nieuwe sneltramverbinding is jaren gesteggeld onder de naam HOV om de Zuid. De tramlijn komt tot aan de Waterlinieweg langs de hoofdspoorbaan, om daar af te buigen langs de A27 naar De Uithof. Sinds 2018 rijdt de tram naar de Uithof, met acht haltes waaronder Vaartsche Rijn, Galgenwaard en vier op de Uithof.

Bron: https://www.arjandenboer.nl/2013/eindpunt-oosterspoorbaan/

Giftig transport

Het in onbruik geraakte spoorlijntje tussen de Abstederdijk en Koningsweg is nu een fijne plek om te wandelen en te fietsen, maar ooit reden er chloortreinen. Het leidde in 1978 tot de oprichting van het Comité Stop de Chloortrein door Utrecht.
Lees verder https://www.ad.nl/utrecht/het-bekt-niet-zo-lekker-als-high-line-park-maar-park-oosterspoorbaan-is-net-zo-mooi-aangelegd~abef4239/

Zusterpark

Park Oosterspoorbaan verbindt de stad met het achterland. Je fietst nu in één route door van de Maliesingel naar Amelisweerd. Een groene verbinding in Utrecht. Dat is ook de doelstelling van de Zusterparken. Daarom is Park Oosterspoorbaan sinds 2024 aangesloten bij het netwerk van Zusterparken. Lees meer: https://oosterspoorbaan.nl/utrechts-zusterpark/

De geschiedenis van park Oosterspoorbaan in foto’s

1920

1920 Plan Berlage, voor de stedelijke uitbreiding van Utrecht. Op de plek van het spoorwegmuseum was een universiteitscampus bedacht.

1930

1930 Pentekening van Willem van Leusden, met de hooimijt, het spoor en op de achtergrond het Hieronymus huis.

1938

1938 Het Maliebaanstation, met de verloren gegane loods en overkapping

1955

1955 Overwegwachteres Mijnoudje de Groot bij de overweg aan de Koningsweg

1958

1958 De laatste rit van de Jumbo stoomtrein naar het spoorwegmuseum, bij de spoorwegovergang aan de Zonstraat.

1961

1961 Spoorwegovergang Abstederdijk

1972

1972 aanleg nieuwe spoorbrug over de Kromme Rijn en viaduct bij de Venuslaan

1973

1973 Kwekerij de Minstroom, een van de laatsen op het oude hoveniersterrein achter de Zonstraat en de Abstederdijk

1976

1976 de witte huisjes van Sterrenwijk vlak voor de sanering

2012

2012-1 projectplan
2012-2 projectplan
2012-3 projectplan
2012 informatiesessie begin park Oosterspoorbaan
2012 spoor van Oosterspoorbaan in de sneeuw

2013

2013 inloopavond- maart 2013 - met pionier Akke Bink

2014

2014 plannen voor de Oosterspoorbaan

2015

2015 poster bewonersavond met presentatie ontwerp 1 juli 2015
2015 bewonersavond met presentatie ontwerp 1 juli 2015
2015 pionier Gerard Cats wordt vaak geinterviewd
2015 Grand Depart Tour de France op Oosterspoorbaan
2015 Grand Depart Tour de France op Oosterspoorbaan - Tom Dumoulin
2015 Grand Depart Tour de France op Oosterspoorbaan - equipe Lampre
2015 Grand Depart Tour de France op Oosterspoorbaan - Chris Froome

2016

2016 banner bij bouwwerkzaamheden
2016 eerste initiatiefnemers Annejet met Markt om de hoek - Marion met Buitensporig Sportief - Eva met Utrechtse Aarde april 2016

2017

2017 cheque stimuleringsfonds - geschiedenis
2017 Park Oosterspoorbaan in de sneeuw december 2017

2019

2019 opening zuidkant Koningsweg 24 juli 2019

2020

2020 opening laatste deel Zonstraat - Maliesingel 15 juli 2020

2022

2023 Wim Kok - pionier - krijgt een lintje
2023 Wim Kok - pionier - krijgt een lintje

2024

2023 Wim Kok - pionier - krijgt een lintje

2024

Met veel enthousiasme en doorzettingsvermorgen is er in tien jaar tijd een  prachtig park ontstaan. Een park waar veel Utrechters elke dag van genieten. De Stichting Oosterspoorbaan heeft zijn functie vervuld en is opgeheven.